Murat ERTAN

İmaj, kendinizin veya başkalarının zihninde oluşan bilgilenme, yargılanma, değerlendirilme gibi etkileşimlerle oluşan bir imgedir. Kişinin kendini tanıması ve kendisiyle ilgili izlenim oluşturmasıdır. İlk izlenim, insanların bizi gördüğü ilk 4 saniye içinde değerlendirip zihinlerinde oluşan algılamadır.

Kişisel imaj; kişinin uygun iletişimle kendisini olabildiğince doğru ve etkileyici olarak ifade etmesidir. Goethe: “Davranış, herkesin kendi imajını sergilediği bir aynadır.” demektedir.  Bir insanın başkalarının zihninde süreç içinde oluşturduğu değer, düşünce, fikir, birikimler imajı oluşturur. İnsanın kendini dış dünyaya sunma şeklidir.

Kişisel imajın biri kendimize, diğeri başkalarına yönelik olmak üzere iki yüzü bulunmaktadır. Diğer bir deyişle kişisel imajımız, kendimizi nasıl algıladığımız ve başkalarının bizi nasıl algıladığını ifade eder.

Çinlilere göre, bir kişinin yansımasını biçimlendiren üç ayna vardır: Birinci ayna, kendinizi nasıl gördüğünüzdür. İkinci ayna, başkalarının sizi nasıl gördüğüdür. Üçüncü ayna, gerçekte ne olduğunuzdur.

Kişisel imajımızı üçe ayırabiliriz:

1. Öz imaj: Benlik algısıdır. Kendimizi nasıl algılarız ve görürüz; kişinin kendini kendi iç aynasında görüp değerlendirme şekli öz imajı oluşturur. Kişinin öz imajı ile gerçeği arasında fark az ise kişinin kendine saygısı artacaktır.
2. Algılanan imaj:  Diğer insanlar bizi nasıl algılar ve değerlendirir; bir kişinin algılanan imajı ile gerçek kişiliği arasında farkın fazla olması, o kişinin tutarsız ve dürüst olmadığı anlamına gelecektir.
3. İdeal imaj: Kendimizi nasıl görmek istediğimizi ve başkalarına nasıl göstermek istediğimizi belirleyen iki yönlü imajımızdır. İdeal imaj oluştururken kişinin gerçek karakter özellikleri, statüsü, iletişimde oldukları kişi veya grubun beklentileri değerlendirilmelidir. İdeal imajı oluşturmak için insanlar çaba göstermeli veya uzmanlardan yardım almalıdır.

Kişisel gerçeğe yakınlık: Bizim gerçeğimiz bazı durumlarda öz imajımıza, bazı durumlarda algılanan imajımıza, bazı durumlarda da ideal imajımıza yakındır. Kişisel tutarlılığın ölçüsü, kişisel imajın gerçeğe yakın ve uygun olmasıdır.

Yaşam boyu başarı imajı: Düzenli ve uzun sürecek biçimde, insanlara yansıtmak istediğiniz imajdır. Seçtiğimiz kariyere uyan bir iş imajı, profesyonel imaj buna örnektir.

Kişilerin karakteri ve gerçeği ile uygun olan özelliklerini ortaya çıkarabilmesi ve kişinin doğasına uygun olarak aktarılmasını sağlamak için onlara yardımcı olunmalıdır. Algılanan imaj, öz imaj ve istenilen imaj birbiriyle ne kadar uyumlu ise kişilerin kendilerine güveni o kadar fazla olacaktır. Bize danışanların kendilerini tanımlamalarını, başkalarının onlara verdiği geri bildirimleri, bizim kendi gözlemlerimizi açık sözlülükle birleştirir ve onları üçüncü aynaya doğru yönlendiririz.

Kişi olarak iyi bir imaj oluşturmak; özü, sözü, davranışları tutarlı olmak, dürüst olmak ve karakter sahibi olmaktır. Olumlu ve etkili imaj oluşturmada uyumlu olmak da önem taşır. Kişisel imajımızı olumlu, etkili ve tutarlı oluşturmak için statümüze, görevimize, yaptığımız işe, ortama, yaşımıza uygun davranmalıyız. Kısa, net, anlaşılır konuşmak, dili etkili kullanmak; jest ve mimiklerle olumlu mesajlar iletmek ve temiz giyinmek olumlu imaj oluşturmada önem taşır.

MURAT ERTAN
EĞİTİM BİLİM UZMANI
DAVRANIŞ BİLİMLERİ UZMANI